Safranbolu Yörük Köyü Gezi Rehberi

Havaların güzelleşmeye başlamasıyla haftasonunda gezilecek yerler arayanların sayısı da giderek artıyor. Türkiye sınırları içerisinde haftasonu araba ile gezelim diyenlere tavsiyem bu aralar Safranbolu ve çevresi oluyor. Batı Karadeniz’de Karabük‘ün tarihi ilçesi Safranbolu hem İstanbul’a yakın yerler hem de Ankara’ya yakın yerler listesinde yer aldığı için haftasonları ciddi ziyaretçi akınına uğruyor. Safranbolu’da gezilecek yerler dediğinizde ise ilk aklıma Turizm Bakanlığı tarafından koruma altına alınan Yörük Köyü geliyor.

Safranbolu’ya 11 km uzaklıkta yer alan Yörük Köyü’nün tarihi 11. yy’a kadar dayanıyor. Anadolu’nun Türkleşmesi ile Oğuzlar’ın Kayı boyuna mensup Türk aşiretleri Batı Karadeniz’e ciddi bir göç gerçekleştirir ve bu bölgeye yerleşirler. Bir rivayete göre Safranbolu’daki Hacılarobası Köyü Hacı, Davutobası Köyü Davut ve Yörük Köyü de Hüseyin adlı kardeş 3 Türkmen Beyi tarafından kurulur. Bektaşi geleneklerinin izlerinin her yerde görüldüğü Yörük Köyü, bugün hem tarihi evleri hem de meşhur baklavası ile gezilip görülmeyi fazlası ile fazlası ile hak ediyor.

Safranbolu Yörük Köyü Hakkında

“Yörük” kelimesi Türkmenlerin konar göçer yaşamını en iyi tanımlayan “yörümek” kelimesinden türetilmiş. Anadolu’da ilk Türkleştirilen yerlerden biri olan Yörük Köyü, uzun yıllar işgale de uğramamış. Belki de bu sayede tarihi konakları bugüne kadar ayakta kalmayı başarmış. Bugün en eskisi 450, en yenisi 90 yaşında olan konakları ile Safranbolu mimarisinin en güzel örneklerine ev sahipliği yapıyor.

Açıkçası Yörük denildiğinde akla göçebelik geliyor. Bu köyün neresi Yörük diye insan sormadan edemiyor. Buraya konmuş ama bir daha göçmemişler. Aksine tarihi konaklar, çeşmeler yapmışlar. Peki, nereden gelmiş bu çeşmenin suyu? Yörüklerin ataları Osmanlı’nın başkenti İstanbul’da fırıncılık, börekçilik gibi işlerde çalışıp kazandıkları paralarla İstanbul boğazında gördükleri konaklar gibi evleri köylerine yapmışlar. Aslında Yörük Köyü ve Safranbolu’daki evler Eski İstanbul kültürünün bölgeye taşınması ile oluşmuş. Zamanında onlar yalıları görmeye İstanbul’a gelirken, şimdi İstanbullular tarihi yalıları görmek için buraya geliyorlar.

Safranbolu Yörük Köyü’nde Gezilecek ve Görülecek Yerler

Türkmen yerleşim geleneğine uygun olarak köye girişinizde sizi bir mezarlık karşılıyor. Hem bu mezarlık ile köye giriş hem de evlerin ahşap olmasının amacı size faniliğinizi hatırlatmak. Mezarlık ve ahşap evlerden dar bir sokağı geçtikten sonra sizi Çökön Meydanı karşılıyor. Türklerin ilk yerleştiği yer Çökön Meydanı olarak adlandırılırmış. Bu meydanda sizi bir büst selamlıyor. Bu büst bir Yörük Köylü olan dünyaca ünlü opera sanatçımız rahmetli Leyla Gencer‘e ait. Ayrıca Gülgün Feyman ve her ne kadar çok dillendirmeseler de Cemil İpekçi de buralı. Köyün sokaklarından biri de onun biri de Leyla Gencer’in adını taşıyor.

Kasım Sipahioğlu Konağı

Köyde birçok konak biraz bakımsız kalmış. Bunun başlıca nedeni ev sahiplerinin kışın çoğunlukla Safranbolu’da yaşaması ve köyü terketmeleri gösteriliyor. Son dönemde restore edilmiş Kasım Sipahioğlu Konağı’nı ziyaret edebilirsiniz. Burası restore edilmiş güzel bakımlı bir konak. Yaklaşık 300 yıllık yaşında iki katlı konak Bektaşi Kültürü gereği harem ve selamlık diye 2 bölümden oluşuyor. Haremlik kısmında aile yaşarken, selamlık kısmında misafirler ağırlanıyor. Konağın iki ayrı bölümünü 2 ayrı rehberden dinliyorsunuz. İki bölüme ayrı kapılardan giriliyor. Girişte ayağınıza galoş takıyorsunuz. Konaktaki ahşap dolaplardan, tavandaki işlemelere kadar her yere Bektaşi kültürüne ait üçler, beşler, yediler ve on iki imam inancı nakşedilmiş. Rehberi bu detayları anlattığında gerçekten çok şaşırıyorsunuz.

Konaklar birbirlerinin manzarasını engellemeyecek şekilde inşa edilmiş. Her konakta bir kütüphane olması da ayrıca etkileyici bir detay. Konaklarda ailenin zenginliği yerdeki tahtalar işaret ediyor. Bu tahtaların arasında Horasan harcı ve kıtık kılı karıştırıp hem rutubete hem de haşerelere karşı önlem alınıyor. Ayrıca odalarda dolaplara gizlenmiş dönemin ebeveyn banyoları da oldukça şaşırtıcı idi. Bu kadar şaşırdıktan sonra sizi daha da şaşırtmak için konağın haremlik kısmında teatral yeteneği ile Filiz Teyze bekliyor. Filiz Teyze konağın ilginç detaylarını sizinle oldukça komik ve eğlenceli bir üslupla paylaşıyor. Kendisi hakkında daha detaylı bilgiyi “Safranbolu Yörük Köyü’nün Meşhur Rehberi Filiz Teyze” yazımda bulabilirsiniz.

Çamaşırhane

300-350 yıllık olduğu tahmin edilen çamaşırhane köyün ortak malı. Bu yapıda da Bektaşi Kültürü detayları kendini gösteriyor. Su ısıtmak için iki ocak ve dört kazan yeri var. Ortadaki çamaşır yıkama yeri on iki imama ithafen on iki dilimli. Çamaşırhanede kullanılan su daha sonra toprağa gitsin diye özel eğimler verilmiş. Ayrıca uzun ve kısa kadınlar da düşünülüp ortadaki çamaşır yıkama yerinin bir kısmı yüksek bir kısmı alçak olarak tasarlanmış. Çamaşırhane en son 1996 yılında restore dilmiş ve bugün sanat galerisi olarak kullanılıyor.

Sucu Hafız Gezi Evi ve Leyla Gencer Sanat Evi, Yörük Köyü’nde gezilecek diğer önemli yapılar. Ayrıca köyün sokaklarında gezip güzel detaylar yakalayabilirsiniz. Örneğin evlerde asılı boynuzlar için iki rivayet var: ilki uğursuzluğu defetmek, diğeri ise evde bir avcı olduğunu belirtmek için. Ayrıca kapı tokmaklarını takılı olan ipler de özel mesajlar içeriyor. Eğer ip aşağı doğru sarkıyorsa ev sahibi evde demek oluyor. İp diğer tokmağa sıkıca bağlı ise evde yok demek. Bir de birazdan geleceğim anlamına gelen bir bağlama şekli var.

Yörük Köyü’nde Nerede Ne Yenir?

Köy tarihi kadar gözlemesi ve özellikle de ödüllü ev baklavası ile ünlü. Etli yaprak sarması, mantı ve ayran da köyde ve civarda güzel yapılıyor.

Yörük Köyü Sofrası

Yörük Köyü’ne girdiğinizde Çökön Meydanı karşısında sizi çok güzel dekorasyonu ile Yörük Sofrası karşılıyor. Burada gözleme ve baklavaların tadına bakmadan dönmek büyük eksiklik olur. Ev baklavası Turizm Bakanlığından 1997 yılında ödül almış. Tabi o zamandan bu zamana aynı kalmış mı diyebilirsiniz? Ben yedim ve çıtır çıtır oldukça lezzetli idi. Bir gözleme 7 TL, bir porsiyon baklava da yine 7 TL. Bir porsiyon 2 adet baklavadan oluşuyor. Mekanda çay yok. Onu hemen yandaki Tarihi Yörük Köyü Kahvehanesinden söylemeniz gerekiyor.

Kasım Sipahioğlu Konağı Filiz Teyze Gezi ve Gözleme Evi

Köyde gözleme ve baklavada iddialı bir diğer adres de Filiz Teyze’nin Kasım Sipahioğlu Konağı. Ben bir önceki adreste yediğim için yeni bir yemek denemeye yerim kalmamıştı. Ancak burası da oldukça methedilen bir adres.

Safranbolu Yörük Köyü’ne Nasıl Gidilir?

Burası İstanbul’dan araba ile yaklaşık 4-5 saat (400 km) uzaklıkta yer alıyor. En yakın havalimanı ise Kastamonu’da. Ancak havalimanına erken git, indisi bindisi derken araba ile yolculukla aynı süreye gelebilir. Ankara‘dan ise araba ile yaklaşık 3 saatte (230 km) uzaklıkta yer alıyor.

Safranbolu’dan gelecekler için ise köy sadece 11 km uzaklıkta yer alıyor. Arabası olmayanlar için Safranbolu’dan dolmuş seferleri de var.

Safranbolu’da Yörük Köyü’ne Dolmuş Sefer Saatleri

8:20, 10:30, 12:45, 14:00 ve 17:00

Yörük Köyü’nden Safranbolu’ya Dolmuş Sefer Saatleri

8:30, 10:00, 12:00, 15:00, 18:00

Safranbolu Yörük Köyü Videosu